Felsefe hakkında her şey…

Toplum Nedir? Toplumu Oluşturan Unsurlar, Ögeler Neledir?

21.11.2019
13.152
Toplum Nedir? Toplumu Oluşturan Unsurlar, Ögeler Neledir?

Toplum, tarihsel gelişme içinde, aynı toprak parçası üzerinde birlikte yaşayan ve ortak bir uygarlığı olan, yaşamlarını sürdürmek, birçok temel çıkarlarını gerçekleştirmek için işbirliği yapan insanların tümüne verilen addır.

Toplumsal hayat içerisinde insanlar doğarlar, büyürler, ölürler; fakat toplum varlığını sürdürmeye devam eder. Bu durum hemen hemen bir futbol takımının varlığını sürdürmesine benzer.

Örneğin Fenerbahçe futbol takımı, tek tek oyunculardan ve antrenörlerden oluşmaktadır. Bu oyuncu ve antrenör grubu düzenli olarak değişim gösterse de Fenerbahçe, her daim Fenerbahçe olarak kalmaya devam etmiştir. İşte toplum da insanlar geçip gitse de kendi varlığını devam ettirecektir.

Toplum da bir futbol takımı gibi ve son derece karmaşık ve birleşik bir yapı içerisinde pek çok unsurdan oluşmaktadır. Bu unsurların bir bütün olarak karşılıklı ilişki ve etkileşim içerisinde oluşturduğu yapı, toplumsal hayata süreklilik kazandırır.

Bu nedenle toplumun, bireylerin sayısal olarak toplamından daha fazla bir şeyi ifade ettiği söylenir.

Toplum, sosyolojinin en temel kavramıdır.

Toplum, sosyolojinin en temel kavramıdır.

TOPLUMU OLUŞTURAN UNSURLAR NELERDİR?

Toplum, sosyolojinin en temel kavramıdır ve belirli bir kültürü ve birtakım toplumsal kurumları paylaşan insanlar arasındaki ilişkilerden meydana gelir. Başka bir deyişle toplumu oluşturan şey bireylerden çok bireylerin arasındaki ilişkiler, paylaştıkları değerler ve davranış kalıplarıdır. Dolayısıyla toplum, bireylerin toplamı demek değil, birbiriyle bağları bulunan bireylerin bir aradalığıdır.

Şöyle ki basketbol oynamayı bilen 5 kişiyi bir araya getirdiğimizde nasıl bir basketbol takımı elde edemezsek, sadece bireylerin bir araya gelmesiyle de bir toplum yapısı oluşturamayız. Burada basketbol takımında her oyuncunun bir görevi, rolü olmalıdır. Oyuncular birbirleriyle ilişkilidir, her biri diğer oyuncuların rollerini bilir ve buna göre davranır. Oyunu kuran oyuncunun görevi başkadır, pota altı oyuncusunun görevi başkadır. İşte toplumda da insanlar ve gruplar arasında bu tip ilişkiler vardır ve toplum insanları etkileyen bu ilişkilerden meydana gelir (Özkalp, 2007:6-8).

TOPLUMU OLUTURAN UNSURLAR

Toplumu oluşturan unsurlar toplumsal yapı içerisinde varlığını sürdüren ve bireylerin etkileşimi sonucu oluşan ya da bu etkileşimin devamını sağlayan bütün oluşumlardır. Örneğin aile, ekonomi, siyaset, din, eğitim, hukuk gibi kendi içinde bir bütünlüğü olan yapılar, toplumu oluşturan ve toplumsal varlığı devam ettiren yapılardır.

Her toplumda iletişimi sağlayan bir dil, bu iletişimin sağlıklı olabilmesi için görgü, ahlak ve hukuk kuralları ile bilgi ve meslek edinmeyi sağlayan eğitim sistemi vardır. Tüm bu ögeler bir araya gelerek toplumu oluşturur. Sosyologlar bu ögeleri toplumun daha iyi anlaşılabilmesi için birtakım kavramlarla ifade ederler. Bunlar toplumsal kurum, kuruluş ve gruplardır.

TOPLUM – ULUS FARKI

Toplum ve ulus kavramları, günlük kullanımda neredeyse aynı anlama sahipmiş gibi anlaşılsa da toplumun ulus kavramıyla aynı anlama gelmediğine dikkat etmek gerekir. Ulus, resmî olarak tanınmayı içeren ve varsayılan bir birliktir; siyasal bir kategoridir. Toplum ise karşılıklı olarak birbirine bağlı olan toplumsal ilişkiler tarafından kurulan bir pratiktir.

Siyasal bir birlik olarak bir ulus kendi kendinin varlığını sürdüremez, uluslar varlıklarını çoğunlukla devletleri aracılığıyla sürdürürler. Toplumlar ise siyasal birimler değildirler, siyasal otoriteler tarafından değil, toplumun kendisi tarafından yönetilirler ve toplumu meydana getiren kalıplaşmış ilişkiler yapısını, yani kendi varlıklarını kendileri sürdürebilirler (Brown, 1986:6-7).

Bir örnek vermek gerekirse az sayıda da olsa günümüzde hâlâ var olan avcı-toplayıcı kabileler ulus olmadıkları hâlde birer toplumdur. Her ulus bir toplumdur, ama her toplum ulus değildir. Şu halde toplumu belirli bir toprak parçasında yaşayan, belirli bir kültürü ve ortak toplumsal kurumları paylaşan insan topluluğunun aralarındaki karşılıklı ilişkiler bütünü olarak tanımlamak mümkündür.

KURUM

Gündelik hayatta kurum kavramı çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır.

Örneğin, bir amacı gerçekleştirmek üzere kurulan Kızılay, Türk Dil Kurumu, TRT (Türkiye Radyo Televizyon) gibi örgütler kurum olarak adlandırılır.

Burada kurum, “kuruluş”, “tesis” gibi anlamlara gelmektedir. Sosyolojik açıdan kurum; nesiller boyu devamlılık gösterip kalıcı nitelik kazanan, düşünceler, davranışlar, değerler, normlar, maddi öğeler (binalar, mallar vb) ve işaretler, bayrak, rozet gibi simgelerden oluşan bütündür.

Kurumların kendine özgü yapısı vardır ve her toplumsal kurum kültürün bir öğesidir. Sosyolojinin incelediği beş kurum vardır. Bunlar; aile, siyaset, eğitim, din, hukuk, ekonomidir. Bu kurumlar kültürün somutlaşmış göstergeleridir.

Bu kurumlar toplumsal ihtiyaçları karşılamak amacıyla çeşitli rollerin, ilişkilerin örgütlenmesiyle toplum genelinde bir bütün oluşturur.

KURULUŞ

Kurumların sosyal hayattaki somut görünümlerine kuruluş denir. Örneğin, eğitim bir kurum iken, sosyal hayatta öğrenci yetiştiren okullar kuruluştur. Ekonomi kurum iken, iş yerleri, banka ve şirketler birer kuruluştur. Kuruluş somut, kurum soyut bir kavramdır.

İlgili konular:

Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...