Felsefe hakkında her şey…

Francis Bacon

04.11.2019
5.443
Francis Bacon

Francis Bacon, 22 Ocak 1561 ila 9 Nisan 1626 tarihleri arasında yaşamış olan İngiliz hukukçu, devlet adamı ve filozoftur.

Londra’da 22 Ocak 1561’de kraliyet ailesine yakın bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Francis Bacon; Denemeler”, Yeni Atlantis ve Yeni Organon adlı eserleri yazmıştır. Kraliçe 1. Elizabeth döneminin adalet bakanlarından Nicholas Bacon’ın oğludur. Her ne kadar Francis Bacon’ın ünü babasınınkini gölgede bıraksa da babası Nicholas Bacon da sıradan birisi olmaktan çok öte, döneminin ünlü isimlerindendir.

Francis Bacon, on iki yaşında girdiği Trinity College, Cambridge’te skolastik felsefe’yle tanışmış ve skolastik felsefeye karşıt görüşlerinin tohumları burada atılmıştır. 1576’da hukuk okumaya başladıktan sonra, Fransa’daki İngiliz elçisinin yanında çalışması için bir teklif almıştır. Teklifi kabul ederek, öğrenimine ara vermiş ve Fransa’ya gitmiştir.

Bacon, felsefeye olan aşkının iyice filizlenmeye başladığı bu yıllarda babasının vefat haberini almıştır. İngiltere’ye döndüğünde yapabileceği tek şey hukuk öğrenimine devam etmek olmuştur. Öğrenimini tamamladıktan sonra avukatlık yapmaya başlamıştır. Çocukluğundan beri alıştığı lüks yaşama özlem çeken ve bu yüzden avukatlık yaparken bir taraftan da siyasi bir kariyer için çalışan Bacon, nitekim 1584’te Parlemento’ya girmiştir.

Essex kontuyla yakın bir arkadaşlığı bulunan Bacon’ın bu arkadaşlığı, kontun Kraliçe 1. Elizabeth’i devirmek üzere kurduğu planlar nedeniyle bozulmuştur. Kraliçeye olan bağlılığının büyük olduğunu belirten Francis Bacon, uzun süre arkadaşını bu fikirlerinden döndürmeye çalışmıştır. Kraliçeye yapılan başarısız bir suikast girişiminden sonra Essex kontu tutuklanmıştır.

Francis Bacon

Francis Bacon

Bacon’ın da çabalarıyla salıverilen kont, daha sonra Kraliçeyi devirmek için yeni bir girişimde bulunmuştur. Bu sefer tutuklandığında, suçlu bulunmuş ve idam edilmiştir. Bu sırada her ne kadar Essex kontuyla olan ilişkileri onu hayatı boyu tehdit edecek düşmanlarla muhatap etmiş olsa da Bacon’ın yıldızı siyaseten parlamaktaydı, onun kraliçeye olan bağlılığı ise hiç kuşkusuz ona kariyer açısından büyük fırsatlar vermiştir.

1603’te Kraliçenin veliahtı olarak I. James tahta geçince hızlı bir şekilde önemli mevkilere yükselmiştir. Önce Sir unvanı almış, sonra 1606’da başsavcı, 1618’de ise İngiltere başyargıcı olmuştur. Kariyerinin zirvesindeyken 1621’de rüşvet suçuyla tutuklanıp yargılanmıştır. Suçlu bulunmuş ve hapis cezasına çarptırılmıştır. Hapishanede fazla kalmamış ve salınmıştır. Fakat bundan sonra Parlemento’da ve herhangi bir politik konumda bulunması imkânsız hâle gelmiştir. Siyasetten kopan Francis Bacon hayatının geri kalan yıllarını felsefi düşüncelerine adamıştır. 1626’da zatürre olduğu varsayılan bir hastalık yüzünden ölmüştür.

Francis Bacon, yaşadığı dönemde skolastik bilginlerin etkisini kırmaya çalışmıştır. Önemli bilim insanlarının bir araya getirildiği Kraliyet Bilim Akademisinin kurulmasını sağlamıştır. Bacon, bilimsel yöntemi açıklama ve bilimsel araştırmaya kurumsal bir kimlik kazandırma açısından 15-17. yüzyıl felsefesini etkilemiştir. Ayrıca olgusal olana ve bilimsel bilgiye verdiği önem, günümüz pozitivist felsefesinin epistemik temellerini oluşturmuştur.

İLGİLİ KONULAR:

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...