Tetsuro Watsuji Kimdir?

1 Mart 1889 – 26 Aralık 1960 tarihleri arasında yaşamış olan bir Japon tarihçisi ve filozofudur.

Japonya’da, Himeji’de doğan Watsuji, gençlik yıllarında Batı edebiyatının önde gelen şairlerini okudu ve şiire merak saldı. Bu merakı ona daha sonraları bir dergiye editör olma yolunu açtı ve kendini bu dergi için oyunlar ve şiirler yazarken buldu.

Lise yıllarında felsefeye ilgi duymaya başlayan Watsuji, Kierkegaard ve Nietzsche’yi okumaya başladı ve ardından bu filozofları Japonya’da felsefe çevresine kendi ifadeleriyle tanıttı.

“Bireyin tek gerçek ahlaki seçimi, kendisini toplum için feda etmesidir.”

20. yüzyılın başlarında Japonya’nın önde gelen filozoflarından olan Watsuji, hem Doğu hem Batı felsefesi üzerine çalışmış ve üretmiştir. Japonya ve Avrupa’da eğitim görmüştür. Döneminin pek çok Japon filozofu gibi onun eserleri de birbirinden çok farklı bu iki geleneğin yaratıcı bir sentezini sergiler.

Watsuji’nin etiğe Batı yaklaşımlarıyla ilgili çalışmaları onu, Batı’daki düşünürlerin insan doğasına ve etiğe bireysel bir yaklaşımı tercih ettiklerine inandırmıştır. Ancak Watsuji’ye göre bireyler sadece, hepsi bir araya geldiğinde bir “ortam” oluşturan kendilerine özgü zamanları, ilişkileri ve toplumsal bağlamlarındaki ifadeleriyle anlaşılabilirler. O, insan doğasını içinde var olduğumuz ağı oluşturan daha geniş toplumla olan ilişkilerimiz açısından araştırır ve buna “aradalık” adını verir.

Watsuji’ye göre etik bireysel bir eylem meselesi değil, insanın benliğini unutması veya feda etmesi meselesidir; ancak böylelikle birey daha geniş toplum yararına çalışabilir. Watsuji’nin milliyetçi etiği ve Japon ırkının üstünlüğü konusundaki ısrarı II. Dünya Savaşı sırasında gözden düşmesine neden olmuş, ancak daha sonra bu fikirlerden uzaklaşmıştır.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı