Nagarjuna kimdir?
Nagarjuna, MS 2. yüzyılda yaşamış ve değilleme mantığıyla ün kazanmış olan ünlü Budist düşünür.
Dünyayı anlama, yorumlama ve varlığın gizini çözme girişimlerinin zorunlu olarak sınırlarla karşılaşacağını ve eşyanın boş olduğunu öne süren Nagarjuna, yalnızca bilge kişinin, varlıkla ilgili olarak var mı yok mu sorusuna takılmadan, “ne var, ne yok” diyeceğini, her şeye tepeden bakacağını ve tartışmadan susacağını savunmuştur.
Mahayana Budizm’inin kaynaklarına göre Nagarjuna, tarihin önemli kişiliklerindendir. Nagarjuna felsefesinin temelini “Orta Yol” (Madhyamika) öğretimi oluşturmaktadır ve bu konuyla ilgili Budist filozoflar birçok eser bırakmıştır. Nagarjuna’nın ana düşüncesi bir nevi Buda öğretilerinin tekrardan ortaya çıkarılmasıdır. Bu skolastik düşünce bir keresinde Hinayana okulunda tehlike yaratmıştır ve bir süre sonra yok olmuştur.
Bu zamana kadar var olan bütün bakış açılarını değiştirmiş bu yöntemin amacı, mantıklı bir yol olarak, Budist öğretilerini anlaşılır hale getirmekti. Bu yol, özellikle sonsuzluk ve yok etme gibi eylemleri anlaşılır duruma getirdi ve sonunda bunlar terk edildi. Bu fikirlerin amacı, yaygınlaşan eğitim fikrini korumak ve sürdürmekti. Boşluğun tanımı, ayrıntılı bir şekilde var oluş kavramı ile birlikte kaleme alınmıştır. Nagarjuna da bunu, gerçeğin ikiliği olarak ele almıştır. Vajrayana ve Zen Budizminin geleneklerinde var olan her şey Hindistanlı Budist düşünürleri etkilemiştir.
Nagarjuna hakkında var olan bilgiler, Çin ve Tibet dilinde Paramārtha (499–569) ve Xuanzang (603–664) tarafından yazılmış eserlerde güçlü efsaneler şeklinde yer almaktadır. Bilgilerin gerçekliği kanıtlanabilir olmadığı için bilgiler güvenilir değildir. Bu efsaneler nesilden nesle aktarılmıştır. Örneğin, çevirmen Kumārajīva’nın (344–413) kaleme aldığı bir eserde Nagarjuna, görünmez olabilen bir büyücü olarak ele alınmıştır. Eserde kralın cariyesi, erkek arkadaşıyla beraber olup kralı kandırır. Nagarjuna ve iki arkadaşı saraya gizlice girerler ve planlarını uygularlar. Dönüşte bu iki arkadaşı sihirli sözler sayesinde affedilince, Nagarjuna ortadan kaybolur. Fakat sevgili olan bu çift idam edilir. Bu kötü olay Nagarjuna’nın acıyla yüzleşmesine neden olmuştur ve bundan sonra Nagarjuna kendini Buda’nın yoluna adamıştır.
Başka bir efsaneye göre Nagarjuna’nın ejder yılanı olduğu söylenmektedir. İnsanlar onu denizin derinliklerinden çağırarak iletişim kurarlar. Nagarjuna’nın adı “Beyaz Yılan” anlamına gelmektedir. Hint mitolojisinde beyaz, saflığı, yılan ise bilgeliği simgelemektedir.
Başka bir efsanede ise Nagarjuna’nın çocuklukta çaresiz bir hastalığa yakalandığı ve bundan dolayı kendini bir manastıra kapattığı söylenir. Efsaneye göre, bu manastırda Budist yazılarını okuyarak hastalığını yenmiş ve ölümsüzlüğe ulaşmıştır. Ayrıca çoğu efsanede Nagarjuna’nın, zamanında bir böcek öldürdüğü ve bu böceğin daha sonra canlanarak Nagarjuna’nın düşmanı olduğu anlatılmaktadır.
Bu efsanelerin dışında Nagarjuna’nın gerçek hayatı hakkındaki bilgiler de çok aydınlatıcı değildir. Nagarjuna 2. yüzyılda Brahman bir ailenin oğlu olarak Vidharba’da dünyaya gelmiştir. Yaşamını sürdürdüğü Güney Hindistan’da bir manastır kurmuştur ve orada eğitim vermiştir. Bu üniversite tarzı olan Nalânda manastırı ile ilgili bilgiler yine efsanelerde yer almıştır.
Başka kaynaklarda, Nagarjuna’nın, Śātavāhana hanedanı olan arkadaşına yazdığı mektuplarda Budizm ile ilgili görüşlerini vurguladığı görülmektedir. Nagarjuna’nın eserlerinin geneli Sanskritçedir. Bunun nedeni Nagarjuna’nın Brahman olmasından kaynaklanmaktadır. En önemli dinî inceleme yazısı 27 bölümden oluşmaktadır ve orta yolun temel öğretilerini içeren dörtlükler şeklinde yazılmıştır. Bunun yanında daha birçok araştırma yazıları bulunmaktadır ve bunlar Nagarjuna’nın sağlam, doğru eserleri arasında yer almaktadır.
İlgili konular:
