Mary Midgley Kimdir?

Mary Beatrice Midgley 13 Eylül 1919 doğumlu bir İngiliz filozoftur.

Newcastle Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmış ve betik ve hayvan hakları üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmıştır.

İngiliz filozof Mary Midgley 1978’de yayımlanan kitabı “Canavar ve İnsan”da insan doğası anlayışımızda doğa  bilimlerinin etkilerini inceler. Bilimlerin, özellikle de paleontoloji ve evrimsel biyolojinin bulgularının insan olmayla ilgili görüşlerimizi zayıflattığı, sıklıkla iddia edilir. Midgley bu korkulara hitap etmeyi ister ve bunu, bizleri hayvanlardan ayıran ve hayvanlar aleminin kalanıyla paylaştığımız şeyleri vurgulayarak yapar.

Ele aldığı sorulardan biri doğa ile insan yaşamındaki kültür arasındaki ilişkidir. Temel kaygısı, insanların çoğunun, doğa ile kültürü, sanki doğa bizim hayvani yanımıza sonradan eklenen doğal olmayan bir şeymiş gibi, birbirlerine zıt gördükleri gerçeğine dikkat çekmektir. Midgley kültürün, doğadan tamamen farklı düzende bir şey olduğu fikrine katılmaz. Bunun yerine kültürün doğal bir fenomen olduğunu savunur. Başka bir deyişle, bizler kültürleri olan hayvanlar biçimine evrilmişizdir.

Bizim, kültürümüzü aynen bir örümceğin ağını örmesi gibi ördüğümüz söylenebilir. Eğer böyleyse o zaman bizler de kültürümüz olmadan, örümceğin ağı olmadan yapabileceğinden fazlasını yapamayız: kültüre gereksinimimiz hem doğuştan hem doğaldır. Midgley bu şekilde hem insanın yegâneliğini açıklamayı hem de bizi çok daha geniş bir evrimsel geçmişe yerleştirmeyi ummuştur.

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı