Felsefe hakkında her şey…

Edward Bradford Titchener Kimdir?

04.11.2019
2.229

11 Ocak 1867 – 3 Ağustos 1927 yılları arasında yaşamış İngiliz düşünür ve psikologdur.

Psikolojinin ABD’de deneysel bir bilim olarak yerleşmesine katkıda bulunan kişilerden biridir. 1885’te girdiği Oxford Üniversitesinde klasik diller ve biyoloji üzerine bir süre eğitim gören Titchener daha sonra Psikoloji biliminde karar kıldı. 28 yaşında psikoloji profesörü olan Titchener, Wilhelm Wundt’un görüşlerinden etkilenip bu doğrultuda çalışmalar yaptı. Bu yöndeki çalışmalarında içgözlem metodunu kullandı ve bunun psikolojide bir gereklilik olmasını ifade etti.

Edward Bradford Titchener 11 Ocak 1867’de Londra yakınlarındaki Chichester’de doğdu, 3 Ağustos 1927’de New York Eyaleti’nde Ithaca’da öldü. 1885’te girdiği Oxford Üniversitesi Brasenose College’da önce klasik diller edebiyatı, sonra biyoloji öğrenimine başlayan Titchener, sonunda psikoloji öğreniminde karar kıldı. Psikolojiyi insan zihnini konu alan deneysel bir bilim olarak gören Wundt’un görüşlerinden etkilenince 1890 sonunda Wundt’un laboratuvarında çalışmak üzere Leipzig’e gitti. Burada yaptığı araştırmalar sonunda 1892’de doktorasını alan Titchener, o sıralarda İngiltere’de psikoloji henüz ayrı bir bilim dalı olarak kabul edilmediğinden, aynı yıl ABD’ye gitti ve öğretim görevlisi olduğu Cornell Üniversitesinde bir psikoloji laboratuvarı kurdu. 1895’te henüz 28 yaşındayken psikoloji profesörü oldu, 1910’da Clark Üniversitesi Psikoloji Bölümü başkanlığına getirildi. 1895-1925 arasında American Journal of Psychology’nin yayınını yönetti, 1904’te Deneysel Psikologlar Demeği’ni kurdu.

Titchener yeni psikolojinin İngiltere’deki öncülerinden olmak istedi ama o dönemde İngiltere’de insanlar kendi felsefi konuları dışındaki bilimsel yaklaşımlara karşı oldukça kuşkucu bir tavır sergiliyorlardı. Oxford’da biyoloji bölümünde öğretim görevlisi olarak geçirdiği birkaç aydan sonra psikoloji eğitimi vermek ve Leipzig’den arkadaşı olduğu Frank Angell’in, Stanford’un ilk psikoloji laboratuvarını kurmak için bıraktığı Cornell Üniversitesi laboratuvarını idare etmek üzere ABD’ye gitti. 1927 yılında beyin tümörü sebebiyle 60 yaşında ölünceye kadar hayatının geri kalanını Cornell’de geçirdi.

Titchener psikolojinin uygulanan değil olup bitenleri betimleyip açıklamaya çalışan, içe bakış (in-trospection) yönteminden yararlanan bir bilim dalı olması gerektiğini savundu. Psikolojinin alanına giren tek konunun bilinç olduğunu ileri sürüp bilim yaşamı boyunca normal, yetişkin insan zihnini araştırmalarına konu edindi. Psikolojiyi deneysel ve sistematik bir bilim dalı olarak gören Titchener bu alanda çalışacak ve öğrenim yapacaklar için yazdığı Experimental Psychology (“Deneysel Psikoloji”) adlı dört ciltlik el kitabında laboratuvar çalışmasına ilişkin önemli bilgiler verdi.

Yaşamı süresince kendini bir psikoloji okuluna bağlı görmeyen Titchener’in görüşleri davranışçı ve işlevselci okullara karşı olanlar tarafından dayanak noktası olarak kullanılmış, bu nedenle de Titchener Yapısalcı Psikoloji Okulu’nun temsilcisi olarak görülmüştür. Gestalt psikolojisinin ABD’de önem kazanmaya başlamasıyla birlikte’ etkisi giderek azalmıştır.

Ayrıca lütfen bakınız:

– Titchener’in yapısalcılık anlayışı

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM’ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf “Felsefeye Giriş” ve 2., 3., 4. Sınıf “Felsefe Tarihi” Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM); Açık Öğretim Felsefe Ders Kitabı

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

2005'ten beri çevrim içi felsefe yapıyoruz...